4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) “Yerinde İnceleme” başlıklı 15. maddesinde işbu husus düzenlemiştir.
Rekabet Kurulu, Türkiye'de rekabeti korumak ve teşvik etmek amacıyla kurulmuş bir kamu otoritesidir. Kurul, piyasalarda rekabeti sınırlayan veya engelleyen her türlü faaliyeti inceleyip, gerekli müdahaleleri yaparak piyasaların daha sağlıklı işlemesini sağlamaktadır. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun”) “Yerinde İnceleme” başlıklı 15. maddesinde işbu husus düzenlemiştir.
Yerinde inceleme, Kurul'un şüpheli bir faaliyeti araştırmak amacıyla, ilgili işletmenin yerinde belge ve bilgi toplama faaliyetidir. Engelleme, bu faaliyetin yapılmasına izin verilmemesi veya engellenmesi anlamına gelir. Rekabet Kurulu'nun yerinde inceleme yetkisinin engellenmesi, birçok sebepten kaynaklanabilir. Bunlar arasında en yaygın nedenlerden biri, işletmelerin yerinde incelemeyi engellemek için gerekçeler ileri sürmesidir. Bu gerekçeler arasında, işletmenin faaliyetlerinin güvenliği, iş sürekliliğinin sağlanması gibi nedenler yer alabilir. Bunun yanı sıra, Rekabet Kurulu'nun yerinde inceleme yetkisi yargı kararlarıyla engellenebilir. Örneğin, işletmelerin mahkeme kararlarıyla yerinde incelemeyi durdurma talepleri kabul edilebilir. Ancak, Rekabet Kurulu'nun yerinde inceleme yetkisinin engellenmesi, rekabetin korunması açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, yerinde incelemenin engellenmesi, zorlaştırılması, eksik, yanlış ya da yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi ya da bilgi veya belgenin belirlenen süre içinde ya da hiç verilmemesi, Kanun’un 16 ve 17. maddeleri ile idari para cezası yaptırımına tabi tutulmuştur. İncelemenin engellenmesi veya engellenme ihtimalin bulunması halinde, sulh ceza hakimi kararıyla incelemenin yapılacağı da hüküm altına alınmıştır.
İncelemenin engellenmesi ile ilgili Danıştay 13. Dairesi 2016 tarihli kararında; davacı şirketin yerinde inceleme yapmak üzere görevlendirilen raportörlerin geldikleri saatten 40 dk sonra yerinde incelemeye başlayabildikleri olayda, bu geçen sürenin araştırmaya konu olaya ilişkin delil olması muhtemel olan materyallerin binadan uzaklaştırılması ihtimalinin gerçekleşmesine yeteceği dikkate alınarak yerinde incelemenin olayda geciktirmek sureti ile engellendiğine karar vermiştir. Bu kararına atıf yapılan 2022 tarihli Ankara Bölge İdare Mahkemesi 8. İdari Dava Dairesi’nin verdiği kararda ise 6 saat 45 dakikalık bir gecikmenin şüphesiz bir engelleme olduğu hükme bağlanmıştır.
Konu ile ilgili olarak Anayasa ile koruma altına alınan özel hayatın gizliliği, konut dokunulmazlığı ve kişisel verilerin korunması hususlarının yerinde inceleme mekanizması ile oldukça sıkı ilişkili olduğu gözükmektedir. Bu suret ile kişisel cep telefonlarının yerinde inceleme sırasında inceleme konusu edilemeyeceğini ve özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmemesi amaçlandığını düşünebiliriz.
Rekabet Kurulu'nun yerinde inceleme yapması durumunda, incelenen veya kopyalanan belgeler arasında kişisel verilerin de yer alması mümkündür. Bu nedenle, Kurum'un KVKK kapsamında "kişisel veri işleme" gerçekleştirdiği söylenebilir. Ancak, KVKK'nın 28/2 (c) maddesi, veri sorumlularının aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10. madde dışındaki maddelerin, ilgili kişilerin haklarını düzenleyen 11. madde ve Veri Sorumluları Siciline kayıt yükümlülüğünü düzenleyen 16. madde gibi maddelerinin, kişisel veri işleme yetkisine dayalı olarak görevli ve yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca denetleme veya düzenleme görevlerinin yerine getirilmesi sırasında uygulanmayacağını belirtmektedir.
Ancak, belirtilen dışındaki maddeler için KVKK'ya uyum zorunluluğu devam etmektedir. Uzmanların belirtilen çerçeveden çıkmaları, hakkın kötüye kullanılması olarak kabul edilir ve bu davranışa maruz kalan teşebbüsler, bu zararın karşılanmasını talep edebilirler. Bu nedenle, Kurum'un yerinde inceleme yaparken kişisel verilerin korunması konusunda hassas davranması ve yasal sınırlar dahilinde hareket etmesi önemlidir.
Konu hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.